به گزارش «سراج24»، پیش از روی کار امدن دولت جرج بوش در آمریکا، فضای ابهام انگیزی درمورد سیاست دولت او در حوزه خاورمیانه و ایران وجود داشت. این فضا در اوایل دولت او نیز به همین منوال ادامه داشت.همه فعالان سیاسی آمریکا و به ویژه لابی اسرائیل به شدت پیگیر این بودند که چه گروهی از افراد ترکیب سیاست خارجی آمریکا در حوزه خاورمیانه را به عهده خواهند گرفت.
در آن زمان دو گروه از اطرافیان جرج بوش به کسب این جایگاه نزدیک بودند: گروه اول عده ای بودند که نسبت به عادی سازی روابط با ایران روی خوش نشان نمی دادند و گروه دوم، که بیشتر ریشه در دولت بوش پدر داشتتند، درمورد خاورمیانه معتقد به اعمال فشار به اسرائیل با هدف راضی نگه داشتن شرکای نفتی خود بودند. از میان گروه اول می توان به ریچارد پرل، مشاور امنیت بین الملل وزیر دفاع آمریکا و پل ولفوویتز، مشاور سابق وزیر امور خارجه آمریکا در امور آسیای شرقی، و از میان گروه دوم می توان به جیمز بارکر و ریچارد چینی اشاره نمود.
لابی اسرائیل از همان ابتدا بطور گسترده ای برای انتخاب ترکیب گروه تصمیم گیرنده در حوزه خاورمیانه شروع به اعمال فشار و لابی نمود. در واقع بهترین گزینه تصدی این کرسی برای اسرائیل نومحافظه کارانی بودند که به شدت از منافع اسرائیل حمایت می نمودند و شرایط را برای امنیت هر چه بیشتر اسرائیل تسهیل و همزمان محدودیت های سختی برای دشمنان آن، از جمله ایران و عراق، می نمودند.
ریچارد پرل از جمله افرادی بود که مخالفت شدیدی با مذاکرات اسلو نمود و نتانیاهو را به کنار رفتن از این مذاکرات تشویق نمود و همچنین از ایهود باراک خواست تا مذاکرات کمپ دیوید را ترک نماید.
پل ولفوویتز نیز از دیگر محافظه کارانی بود که نسبت به اسرائیل رویکردهای مشابهی داشت. او از سال 1992، از استفاده از حمله نظامی علیه عراق حمایت می نود. وی در اظهار نظری ایران، عراق و کره شمالی را تهدیدی برای آمریکا و متحد خود، اسرائیل، ذکر نموده بود.این دو به هماه تعداد زیاد دیگری از محافظه کاران از جمله جان بولتون، ویلیام کریستول، فوکویاما و ... از دولت کلینتون درخواست حمله نظامی به عراق، به عنوان یکی از تهدیدات اسرائیل، نمودند.
تلاش گسترده لابی اسرائیل نهایتا موفق شد تا گزینه های نومحافظه کار موردنظر خود را در پست های حساس و سیاست ساز در قبال خاورمیانه، روی کار بیاورد.
در واقع ریچارد پرل، پل ولفوویتز و همچنین دیوید ورمسر، از چهره های شاخص تاثیرگذار در سیاسات خاورمیانه ای دولت بوش، هر سه از چهره های نزدیک به حلقه فکری آیپک، یعنی " موسسه واشنگتن برای خاور نزدیک و موسسه " استراتژی جدید اسرائیل برای سال های پس از 2000" بودند.
با قطعی شدن عناصر نومحافظه کار طرفدار اسرائیل در کابینه بوش، لابی اسرائیل با استفاده از از نفوذ خود و همچنین همکاری عناصر حامی خود در کنگره شرایط را برای تامین هرچه بیشتر منافع خود و تحت فشار قرار دادن ایران انجام دادند. نخستین اقدام این دو گروه مطرح نمودن ارزیابی دوباره قانون تحریم ایران و لیبی بود. نکته مهم اینجاست که با وجود فشار کشورهای اروپایی و جامعه تجاری آمریکا مبنی بر کوتاه و محدود بودن این قانون به یک یا دو سال، فشارهای لابی اسرائیل و سنا و مجلس نمایندگان منجر به این شد که قانون دلخواه اسرائیل، تحریم پنج ساله، تصویب شود.
اما همکاری نومحافظه کاران کنگره و دولت با لابی اسرائیل به این موارد محدود نشد و در وقایع آتی همچون کشتی کارین ای، حادثه 11 سپتامبر و برنامه هسته ای ایران با استفاده از شبکه تبلیغات گسترده توانستند منافع مورد نیاز اسرائیل در سیاست خاورمیانه ای آمریکا فراهم نمایند.
حال در شرایط کنونی، که نومحافظه کاران در کنگره قدرت را در اختیار دارند، شواهد و قرائن بسیاری وجود دارد که این دو گروه در کنگره باز هم بتوانند به نفع منافع اسرائیل و علیه ایران همکاری کنند. فشارهای ماه های اخیر نومحافظه کاران مبنی بر طرح مکرر تشدید تحریم های ایران و انتقاد شدید از توافق هسته ای و مهمتر از همه این ادعا که تحریم ها ایران را پای میز مذاکره کشانده است، همگی گواه این مدعا هستند.
دو فرض مهم مربوط به این بحث و توافق هسته ای این است که: با توجه به سایر شرایط، اگر دولت اوباما موفق به نهایی نمودن توافق با ایران نشود، شرایط برای جمهوری خواهان نومحافظه کار جهت پیروزی مهیاست و از احتمال زیادی برخوردار است.
فرض دوم این است که اگر شرایط به نحوی رقم بخورد که حتی بعد از توافق با ایران جمهوری خواهان با توجه به دست برتری که در کنگره دارند، پیروز انتخابات ریاست جمهوری شوند، گرایشات اسرائیل محور این گروه نشان داده است که هرگز رویکرد مثبتی به منافع ایران، ولو در قالب توافق رسمی، ندارد.
حال سوال این است که با توجه به سناریوهای مذکور دولت آمریکا، چه قبل و چه بعد از توافق، برخلاف گذشته به تعداتش پایبند باشد؟
